ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Μεγάλη Δευτέρα

μεγάλη μέρα

Μεγάλη Τρίτη

μεγάλη κρίση

Μεγάλη Τετάρτη

βαθύ σκοτάδι

Μεγάλη Πέμπτη

δάκρυ πέφτει

Μεγάλη Παρασκευή

θλίψη πολλή

Μεγάλο Σαββάτο

χαρές γεμάτο

Μεγάλη Λαμπρή

αυγό και αρνί.

Μεγάλη Εβδομάδα λέγεται η εβδομάδα που αρχίζει από  την  Κυριακή των Βαΐων και φτάνει μέχρι την Κυριακή του Πάσχα. Λέγεται Μεγάλη γιατί αυτή την εβδομάδα τιμούμε τα Πάθη του Χριστού. Ο Χριστός θα περάσει από φρικτά βασανιστήρια, δοκιμασίες και εξευτελισμούς που θα τελειώσουν με τη Σταύρωση και την Ανάστασή Του.

Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ

Ο Χριστός ήθελε να πάει στα Ιεροσόλυμα να γιορτάσει το Πάσχα. Πήγε πάνω σ’ ένα γαϊδουράκι ενώ ο κόσμος, που τον αγαπούσε πολύ, είχε βγει στους δρόμους κρατώντας κλαδιά από φοίνικες και έψαλλε χαρούμενος:

«Ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου»

δηλ. «Ας είναι ευλογημένος Αυτός που έρχεται»

Ο λαός υποδέχεται το Χριστό γιατί τον έχει στείλει ο θεός να βασιλεύσει με την αγάπη του στις καρδιές των ανθρώπων.

Ο ΜΥΣΤΙΚΟΣ ΔΕΙΠΝΟΣ

Ο Χριστός και οι Μαθητές του τρώνε για τελευταία φορά μαζί. Ο Χριστός αφού έπλυνε τα πόδια των μαθητών του για να τους δείξει ότι ο ένας πρέπει να βοηθάει τον άλλο με αγάπη, τους λεει:

∞   Απόψε, κάποιος θα με προδώσει.

∞   Ποιος θα σε προδώσει, Κύριε; τον ρωτούν όλοι ξαφνιασμένοι.

∞   Αυτός που θα του δώσω το ψωμί βουτηγμένο στο κρασί, είπε ο Χριστός και το έδωσε στον Ιούδα.

Ο Ιούδας έφυγε αμίλητος. Είχε ήδη πουλήσει το Δάσκαλό του για τριάκοντα αργύρια.

Η ΣΥΛΛΗΨΗ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ

Την ώρα που ο Χριστός προσευχόταν στον κήπο της Γεσθημανής μπήκαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες και τον συνέλαβαν. Τους οδήγησε εκεί ο Ιούδας, που όταν είδε τον Κύριο, τον φίλησε.

Οι στρατιώτες που κρατούσαν τον Ιησού τον περιγελούσαν, τον χτυπούσαν, τον έφτυναν και τον έσυραν τελικά στο δικαστήριο. Εκεί τον ανέκρινε ο Άννας, στη συνέχεια ο Καϊάφας και στο τέλος ο Πιλάτος. Όλοι τον βρήκαν αθώο.

Ο Πιλάτος ρώτησε τότε το λαό:

- Να ελευθερώσω το Χριστό ή το Βαρραβά, το χειρότερο ληστή;

- Το Βαρραβά, απάντησε ο λαός.

- Και τι να τον κάνω το Χριστό; ρώτησε πάλι ο Πιλάτος.

- «Σταύρωσον, σταύρωσον Αυτόν» απάντησε ο λαός.

Και έτσι ο Χριστός καταδικάστηκε σε σταυρικό θάνατο.

Η ΣΤΑΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Οι στρατιώτες μαστίγωσαν τον Ιησού, του φόρεσαν ένα στεφάνι από αγκάθια, του φόρτωσαν ένα βαρύ ξύλινο Σταυρό και ξεκίνησαν για το Γολγοθά.

Εκεί τον σταύρωσαν ανάμεσα σε δύο ληστές. Ο Χριστός ζήτησε νερό και του έδωσαν ξύδι. Κάποιος στρατιώτης τον τρύπησε με τη λόγχη του. Πριν ξεψυχήσει ο Χριστός, είπε «Τετέλεσται » δηλ. όλα τελείωσαν. Τότε έγινε τρομερός σεισμός και πυκνό σκοτάδι σκέπασε τη γη. Όλοι τρόμαξαν και πολλοί πίστεψαν πως πραγματικά ήταν Αυτός ο Υιός του Θεού.

Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Μετά τη -Σταύρωση, ο Πιλάτος έδωσε την άδεια για να θάψουν τον νεκρό Χριστό. Στρατιώτες φρουρούσαν τον τάφο για να κλέψουν το σώμα οι μαθητές του.

Την Τρίτη μέρα, τρεις γενναίες μαθήτριες του Χριστού, οι Μυροφόρες ξεκίνησαν για να αλείψουν το σώμα του Χριστού με άρωμα. Εκεί βρήκαν έναν Άγγελο που τους είπε:

∞          Μη φοβάστε. Ο Χριστός δεν είναι εδώ. Αναστήθηκε! Πηγαίνετε να το πείτε στους μαθητές του.

Οι Μυροφόρες έφυγαν χαρούμενες γιατί ο Χριστός είχε νικήσει το θάνατο και είχε βγει αληθινός σε ό,τι είχε πει.

ΤΟ ΗΞΕΡΕΣ ΑΥΤΟ;

∞          Την Κυριακή των Βαΐων, οι εκκλησίες μοιράζουν στους πιστούς κλαδιά δάφνης, τα βάγια. Η γιορτή αυτή θυμίζει την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα.

∞          Τη Μεγάλη Πέμπτη θα διαβαστούν το βράδυ στην Εκκλησία, τα 12 Ευαγγέλια που εξιστορούν τα Πάθη του Χριστού. Μετά το 5^ο Ευαγγέλιο θα βγει ο Σταυρός (αναπαράσταση της Σταύρωσης).

∞          Τη Μεγάλη Παρασκευή το πρωί θα γίνει η Αποκαθήλωση. Δηλαδή το σώμα του Χριστού θα κατέβει από το Σταυρό για να γίνει η ταφή του.

∞          Τη Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ θα βγει έξω ο Επιτάφιος. Τότε ψάλλονται και τα εγκώμια (αναπαράσταση της Ταφής).

∞          Το Μεγάλο Σάββατο το βράδυ θα γίνει η Ανάσταση. Όλοι θα πάμε με τις λαμπάδες μας για να γιορτάσουμε την Ανάσταση. Θα ψάλουμε με χαρά:

Χριστός Ανέστη, εκ νεκρών,

θανάτω θάνατον πατήσας

και τοις εν τοις μνήμασι

ζωήν χαρισάμενος.

Θα ανταλλάξουμε ευχές, θα γυρίσουμε με αναμμένες λαμπάδες τις λαμπάδες στο σπίτι, θα τσουγκρίσουμε τα αυγά, θα φάμε πασχαλινά κουλούρια και θα γευτούμε μαγειρίτσα.

Την άλλη μέρα θα γίνει μεγάλο γλέντι. Θα ψήσουμε το αρνί στη σούβλα και θα γλεντήσουμε.

Αλλά γιατί τσουγκρίζουμε αυγά την ημέρα της Λαμπρής;

Λένε πως, όπως η Ανάσταση είναι πηγή ζωής, έτσι είναι και το ταπεινό αυγό. Από κάθε αυγό δηλαδή ξεκινάει μια ζωή.

Γιατί όμως τα βάφουν κόκκινα;

Λένε πως όταν αναστήθηκε ο Χριστός, κανείς δεν πίστευε ότι έγινε αυτό το θαύμα. Μια γυναίκα μάλιστα, που κρατούσε αυγά άσπρα σε ένα καλάθι, άκουσε για την Ανάσταση και δεν το πίστεψε. Είπε τότε: «Αν είναι αλήθεια, τότε τα άσπρα αυγά να γίνουν κόκκινα». Αμέσως έγινα κόκκινα.

Λένε ακόμα πως βάφουν κόκκινα τα αυγά για να έχουν το ίδιο κόκκινο χρώμα με το αίμα που έχυσε ο Χριστός, όταν σταυρώθηκε. Κόκκινο είναι και το χρώμα της χαράς. Χαράς για την Ανάσταση του Χριστού. Είναι παράλληλα όμως και χρώμα αποτρεπτικό. Κόκκινες βελέντζες και κόκκινα μαντίλια κρεμούσαν τη Μεγάλη Πέμπτη στην Καστοριά οι γυναίκες για το καλό.

Το βάψιμο των αυγών γινόταν τη Μεγάλη Πέμπτη γι’ αυτό και την έλεγαν Κόκκινη Πέφτη ή Κοκκινοπέφτη. Παλιότερα το συνήθιζαν κι αποβραδίς, πάντοτε όμως τα μεσάνυχτα, με το ξεκίνημα της νέας μέρας. Καινούρια πρέπει να ήταν η κατσαρόλα που θα έβαφαν τα αυγά και ο αριθμός τους ορισμένος και τη μπογιά τη φύλαγαν σαράντα μέρες και δεν την έχυναν, ακόμα και τότε, έξω από το σπίτι. Τα χρώματα για τα αυγά τα έφτιαχναν από διάφορα φυτά. Από κρεμμύδια γινόταν το μελί, από άχυρο ή από φύλλα αμυγδαλιάς το κίτρινο, το ανοικτό κόκκινο από παπαρούνες. Αργότερα τα αγόραζαν, το κόκκινο όμως χρώμα ήταν και είναι πάντα το πιο αγαπημένο.

 Το πρώτο αυγό που έβαφαν ήταν της Παναγίας και το έβαζαν στο εικονοστάσι. Σε μερικά μέρη έβαζαν σε ένα κουτάκι τόσα αυγά όσα ήταν τα μέλη της οικογένειας και τα πήγαιναν το βράδυ στην εκκλησία, για να διαβαστούν στα 12 Ευαγγέλια. Τα άφηναν κάτω από την Αγία Τράπεζα ως την Ανάσταση και τότε καθεμιά έπαιρνε τα δικά της. Αυτά τα αυγά ήταν "ευαγγελισμένα" και τα τσόφλια τους τα παράχωναν στους κήπους και τις ρίζες των δέντρων για να καρπίσουν. Παρόμοια τύχη είχαν και τα αυγά που έκαναν οι κότες τη Μεγάλη Πέμπτη. Άμα η κότα ήταν μαύρη, ακόμα καλύτερα.